ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΣ ΕΝΑΣ ΛΟΓΙΟΣ ΣΥΖΗΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΧΩΡΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Ο Γρηγόριος Κωνσταντάς (1758-1844) ένας από τους κορυφαίους προεπαναστατικούς λογίους, διαλέχθηκε γόνιμα με τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό, έγινε φορέας του στον ελλαδικό χώρο, όμως μέσα του δεν εγκατέλειψε την σχέση με την ελληνορθόδοξη παράδοση, κάποτε από ένστικτο, κάποτε συνειδητά. Μαζί με άλλους λογίους της εποχής επέλεξε να ανήκει «εις την Δύσιν», αλλά δεν αφομοιώθηκε από αυτήν. Μέσα του παρέμεινε ορθόδοξος και, παρότι δεν προχώρησε σε θεωρητική και θεολογική αποτύπωση των θέσεών του, με τη ζωή του έδειξε ότι ο θαυμασμός για την Εσπερία δεν πρέπει να οδηγήσει σε απώλεια των στοιχείων της παράδοσής μας. Η ταυτότητά μας μπορεί να διαμορφωθεί μέσα από μία κριτική σύνθεση εκείνου που μάς συνδέει με τον κόσμο αλλά και εκείνου που μας βοηθά να κρατάμε την ιδιοπροσωπία μας.