ΦΙΟΝΤΟΡ ΜΙΧΑΗΛΟΒΙΤΣ ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ Δ’ ΜΕΡΟΣ ΑΡΜΟΣ

Το ημερολόγιο του συγγραφέα

Δ’ Μέρος 1877 (Ιανουάριος – Αύγουστος)

Διαβάζοντας το Ημερολόγιο του συγγραφέα σήμερα, προκαλεί έκπληξη το ότι ύστερα από ενάμιση αιώνα, παρ’ ότι η σύγχρονη πραγματικότητα αλλάζει διαρκώς, πολλά από τα συμπεράσματα του συγγραφέα σχετικά με τον ψυχικό κόσμο του ατόμου, τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, αυτές μεταξύ κράτους και πολιτών, είναι όχι απλά επίκαιρα, αλλά και ηθικά απαραίτητα. Το ίδιο επίκαιρα είναι ακόμη και σήμερα κάποια συμπεράσματά του για τη διεθνή πολιτική. Τις σχέσεις μεταξύ κάποιων κρατών, συμπεριλαμβανομένων και των δύσκολων σχέσεων της Ρωσίας με κάποια από αυτά (Αγγλία, Πολωνία) και τις κοινωνικοπολιτικές ιδεολογίες. Το ημερολόγιο. Τα συμπεράσματα αυτά, όπως κατέδειξε η κατοπινή ευρωπαϊκή ιστορία, είχαν χαρακτήρα σχεδόν προφητικό. Μερικά από αυτά: Η εμφάνιση και πραγμάτωση του κομμουνισμού-σοσιαλισμού. Η διάλυση της Αυστροουγγαρίας. Η επιθυμία της Γερμανίας να ενσωματώσει τους Γερμανούς της Αυστρίας (Άνσλους, 1938). Οι κατοπινοί δύο Παγκόσμιοι πόλεμοι λόγω των αντιφάσεων η της έχθρας μεταξύ των ευρωπαϊκών μεγάλων δυνάμεων (π.χ. Γερμανία – Γαλλία), τα συμφέροντα της Ευρώπης (εμπόριο, ναυτιλία, αγορές, εργοστάσια) που την αποτρέπουν από το να επιβάλει αυστηρά μέτρα και κυρώσεις στην Τουρκία, η ελληνοβουλγαρική διαμάχη που ξεκίνησε ως εκκλησιαστική και κατέληξε σε εθνική (στον Β΄ Βαλκανικό και τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο) κ.α.